Trong mạng máy tính, việc lựa chọn thiết bị phù hợp để kết nối và quản lý các thiết bị là yếu tố then chốt quyết định hiệu suất và sự ổn định của hệ thống mạng. Ba thiết bị phổ biến nhất được sử dụng là Hub, Switch và Router, mỗi thiết bị đóng một vai trò riêng biệt với những chức năng, ưu nhược điểm khác nhau. Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa chúng sẽ giúp người dùng và doanh nghiệp chọn được thiết bị phù hợp nhất với nhu cầu và quy mô mạng của mình. Cùng Digitech JSC tìm hiểu so sánh HUB vs Switch và Router như nào nhé.
Bảng so sánh Hub, Switch và Router
Hub là thiết bị kết nối đơn giản, truyền dữ liệu đến tất cả thiết bị trong mạng mà không phân biệt đích, thường dùng cho mạng nhỏ, hiệu suất thấp. Switch thông minh hơn với khả năng chuyển dữ liệu chỉ đến thiết bị đích, giảm tắc nghẽn và tăng hiệu suất mạng. Router thực hiện chức năng định tuyến, kết nối các mạng khác nhau và quản lý lưu lượng giữa chúng, thường dùng để kết nối mạng nội bộ với Internet hoặc nhiều mạng LAN với nhau.
Dưới đây là bảng so sánh sự khác nhau giữa Hub, Switch và Router trong mạng máy tính:
| Tiêu chí | Hub | Switch | Router |
| Chức năng chính | Kết nối các thiết bị trong mạng LAN và truyền dữ liệu đến tất cả các cổng, không phân biệt đích nhận | Kết nối các thiết bị trong mạng LAN, chuyển dữ liệu thông minh đến đúng thiết bị đích dựa trên địa chỉ MAC | Kết nối các mạng khác nhau, định tuyến dữ liệu đến đúng đích dựa trên địa chỉ IP |
| Lớp hoạt động (OSI) | Tầng vật lý (Layer 1) | Tầng liên kết dữ liệu (Layer 2), một số switch cao cấp hoạt động ở tầng mạng (Layer 3) | Tầng mạng (Layer 3) |
| Phương thức truyền dữ liệu | Phát dữ liệu đến tất cả các cổng (broadcast) | Chỉ chuyển dữ liệu đến cổng kết nối thiết bị đích (unicast) | Định tuyến các gói tin giữa các mạng khác nhau |
| Quản lý băng thông | Chia sẻ băng thông cho tất cả các cổng, dễ gây tắc nghẽn | Cung cấp băng thông riêng cho từng cổng, hiệu quả hơn | Quản lý băng thông giữa các mạng khác nhau |
| Hỗ trợ kết nối | Số cổng hạn chế (4-24 cổng) | Số cổng đa dạng (24-48 cổng hoặc nhiều hơn) | Kết nối các mạng quy mô lớn, đa dạng |
| Khả năng xử lý dữ liệu | Không xử lý, không lọc dữ liệu | Lọc và chuyển tiếp dựa trên địa chỉ MAC | Định tuyến và xử lý dựa trên địa chỉ IP và các giao thức mạng |
| Bảo mật | Thấp, dễ bị nghe lén dữ liệu | Tốt hơn, hỗ trợ VLAN và kiểm soát truy cập | Cao, có tường lửa, VPN, và các chính sách bảo mật |
| Tốc độ truyền | Thường thấp, 10 Mbps | Từ 10 Mbps đến 1 Gbps hoặc hơn | Phụ thuộc vào thiết bị và kết nối mạng |
| Ứng dụng chính | Mạng nhỏ, ít thiết bị, chi phí thấp | Mạng LAN quy mô vừa và nhỏ, cần hiệu suất tốt hơn | Kết nối các mạng LAN với WAN hoặc Internet |
Ethernet Switch vs Hub, Router: sự khác biệt
Ngày nay, trong môi trường mạng hiện đại, Hub không còn được sử dụng phổ biến nữa mà phần lớn được thay thế bởi Switch. Switch mang lại hiệu suất mạng cao hơn, khả năng bảo mật tốt hơn và dễ dàng mở rộng hơn so với Hub. Tuy nhiên, trong những trường hợp đặc biệt hoặc mạng nhỏ, Hub vẫn có thể được sử dụng để đáp ứng các yêu cầu đơn giản.
Switch là thiết bị ưu việt hơn hub về khả năng quản lý băng thông, giảm tắc nghẽn mạng và nâng cao hiệu suất truyền dữ liệu nhờ chuyển mạch thông minh. Hub tuy đơn giản và chi phí thấp, nhưng hiệu suất thấp hơn do truyền dữ liệu rộng rãi mà không phân biệt đích đến, dễ gây xung đột mạng khi có nhiều thiết bị cùng truyền dữ liệu.
Switch không thể hoàn toàn thay thế Router, nhưng Switch Layer 3 có thể thực hiện một số chức năng cơ bản của Router như định tuyến dữ liệu giữa các VLAN, hỗ trợ định tuyến tĩnh và định tuyến động, kiểm soát danh sách truy cập (ACLs) và quản lý chất lượng dịch vụ (QoS). Tuy vậy, những chức năng phức tạp hơn và khả năng bảo mật nâng cao vẫn cần sự có mặt của Router chuyên dụng.

Nên lựa chọn Hub, Switch và Router?
Khi lựa chọn thiết bị mạng giữa Hub, Switch và Router, cần xem xét mục đích sử dụng và quy mô mạng như sau:
- Chọn Hub khi: Mạng nhỏ, đơn giản, ít thiết bị và không đòi hỏi hiệu suất cao. Hub phù hợp để kết nối nhanh, chi phí thấp, sử dụng trong môi trường mạng thử nghiệm hoặc nơi không quan trọng về tốc độ, bảo mật. Tuy nhiên, Hub chia sẻ băng thông cho tất cả các thiết bị, dễ xảy ra tắc nghẽn và xung đột dữ liệu
- Chọn Switch khi: Cần mạng LAN có hiệu suất cao hơn, quản lý tốt lưu lượng dữ liệu và giảm xung đột mạng. Switch thông minh biết gửi dữ liệu chỉ đến thiết bị đích dựa trên địa chỉ MAC, hỗ trợ băng thông riêng cho mỗi cổng, có thể mở rộng mạng, quản lý VLAN và bảo mật hiệu quả hơn Hub. Switch rất phù hợp cho văn phòng, doanh nghiệp vừa và nhỏ.
- Chọn Router khi: Mạng cần kết nối nhiều mạng con hoặc mạng LAN với Internet. Router định tuyến dữ liệu giữa các mạng khác nhau dựa trên địa chỉ IP, đồng thời tích hợp nhiều chức năng bảo mật như tường lửa, VPN. Router cũng có thể tích hợp chức năng Switch để kết nối nhiều thiết bị trong một mạng LAN nhỏ.
Tóm lại, Hub dùng cho mạng đơn giản, Switch phù hợp với mạng LAN cần hiệu suất và quản lý tốt, còn Router dùng cho kết nối mạng đa dạng, quản lý lưu lượng giữa các mạng khác nhau hoặc truy cập Internet. Sự kết hợp phù hợp giữa các thiết bị này sẽ đảm bảo mạng hoạt động hiệu quả và ổn định.
Sự lựa chọn giữa Hub, Switch và Router phụ thuộc vào mục đích sử dụng và quy mô mạng. Hub phù hợp với mạng nhỏ, ít thiết bị và yêu cầu đơn giản, trong khi Switch mang lại hiệu suất cao hơn và khả năng quản lý lưu lượng tốt hơn cho các mạng LAN quy mô vừa và nhỏ. Router là thiết bị không thể thiếu trong các hệ thống mạng phức tạp, giúp kết nối các mạng khác nhau và quản lý lưu lượng dữ liệu đến đúng đích. Việc lựa chọn đúng thiết bị sẽ tối ưu hóa hiệu quả mạng và đảm bảo hoạt động ổn định, an toàn cho hệ thống mạng.

